<75.1 Hugonis de Sancto Caro in canonicas prologus >

Numérotation du verset Epcan. Prol.1 Hugonis de Sancto Caro in canonicas prologus,1 
prol.| {7. 310ra} Facies et velum de hiacyntho et purpura coccoque bis tincto et bysso retorta opere plumario, et pulchra varietate contextum quod appendes ante quatuor columnas de lignis Sethim, que ipse quidem deaurate erunt, et habebunt capita aurea, sed bases argenteas. Ex. 26.f. In hac auctoritate breviter notatur, quicquid in principio huius libri potest inquiri, et debet, scilicet que sit materia tam generalis omnium septem Epistolarum quam specialis, cuiuslibet earum, quis modus agendi, que intentio quis Author, vel potius qui Authores, quis finis, vel utilitas, et quas conditiones Authores teneant in agendo. Per velum quod erat quadratum tangitur generalis materia huius libri, que est tota multitudo fidelium per doctrinam huius libri reducenda ad quadraturam virtutum. Vel per quadraturam veli intelliguntur quatuor que principaliter in hoc libro intenduntur, scilicet tentatorum consolatio, ne in tentationibus deficiant. Instructio indoctorum, ne ipsi propter defectum scientie pereant. Increpatio infidelium, ut ipsi Christi fidem recipientes peniteant de peccatis. Correctio deviantium, vel peccatorum, ut relictio erroris, et peccatorum invio, ad rectum tramitem iustitie, et veritatis redeant. Hec sunt illa quatuor, que facit doctrina divinitus inspirata, 2Tim. 3.d. Omnis scriptura divinitus inspirata utilis est, ad docendum infideles, ad corripiendum deviantes, ad erudiendum, et consolandum tentatos, ut perfectus sit homo Dei ad omne opus bonum instructus. Spiritualis autem materia septem Epistolarum tangitur per ea, que sequuntur de Hiacyntho, etc. Per Hiacynthum, que habet colorem celi, exprimitur specialis materia Epistole Iacobi, que sunt duodecim tribus, que erant in dispositione, que facta fuit post mortem Stephani. Act. 8.a. Vel quelibet fidelis anima, quam docet omnia, que in mundo sunt contemnere, et sic per consequens celestia amare, et appetere. Que autem mundus appetit maxime sunt quatuor. Sapientia mundialis, potentia secularis, fama popularis, affluentia temporalis, scilicet divitie. Primum, scilicet sapientiam mundi docet contemnere in primo capitulo, ubi docet tentationes amplecti, et in eis esse gaudendum. Secundum scilicet potentiam secularem docet contemni in secundo capitulo, ubi dicit. Nonne divites opprimunt vos per potentiam, etc. Tertium docet contemni in tertio capitulo, ubi dicit. Nolite plures magistri fieri, etc. quasi nolite querere cum mundo famam populi. Quartum scilicet divitias docet contemnendas esse in quarto, et in quinto. In quarto quantum ad voluntatem habendi. In quinto quantum ad actum ipsum habendi. Per purpuram notatur spiritualis materia Epistolarum Petri, que est litteraliter Proselyti ad fidem conversi. Et recte per purpuram, que mollis et flavi est coloris, quia in suis Epistolis agit ipse de imitatione Passionis Christi, de die iudicii, et huiusmodi, que audita faciunt homines flavos esse per amorem, et timorem Dei secundum illud. Ct. 1.b. Nigra sum, sed formosa. Et Paulo post. Nolite me considerare, quod fusca sim, quia decoloravit me Sol Per coccum, qui est flos cuiusdam herbe subrubeus, significatur spiritualis materia Epistolarum Ioannis, ubi principaliter instruuntur fideles conversi de Gentibus in caritate Dei, et amore proximi, et propter hoc recte dicitur bis tinctus, propter duplex preceptum caritatis, de quibus. Mt. 22.d. Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, et ex tota anima tua, hoc est primum et proximum, et maximum mandatum. Secundum autem simile est huic. Diliges proximum tuum sicut te ipsum. Per ruborem vero caritas designatur. Per byssum quod est genus lini candidissimi, et mollissimi, notatur materia specialis Epistole Iude, ubi de munditia corporis et castitate, que per byssum significatur, omnes generaliter fideles instruuntur sine distinctione, vel differentia fidelium de Iudeis vel Proselytorum, vel Gentium, unde et recte dicitur retorta, quia Iudas non ad quosdam principaliter sicut faciunt alii suam mittit Epistolam, sed ad omnes. Per hoc quod dicit. Opere plumario, notatur modus agendi, qui sicut acus que quadam lingua pluma dicitur, diversis foraminibus telam penetrat priusquam depingatur, sic diversus modus agendi est hic, quia nunc vanitas mundi aperitur, nunc eius {7. 310rb} contemptus indicitur, nunc peccatorum malitia manifestatur, ut sic fugiat, nunc virtutum bonitas declaratur, ut appetantur, nunc celestium premiorum desiderium accenditur, nunc suppliciorum inferni timor incutitur, et sic tandem pulchra virtutum varietate anima decoratur.
Numérotation du verset Epcan. Prol.1 Hugonis de Sancto Caro in canonicas prologus,2 
prol.| Et hoc est, quod dicit. Pulchra varietate contextum, in quo intentio notatur, ut iam visum est.
Numérotation du verset Epcan. Prol.1 Hugonis de Sancto Caro in canonicas prologus,3 
prol.| Per quatuor columnas Authores designantur, qui et sunt quatuor Iacobus, Petrus, Ioannes, et Iudas. De tribus, quod sunt columne, dicitur. Gal. 2.b. Iacobus, et Cephas, et Ioannes, qui videbantur columne esse. Iudas etiam de aliis duodecim fuit unus, qui sunt Ecclesie fundamentum. Fundaverunt enim Ecclesiam sanguine suo.Unde Mt. 10. Numeratur inter alios Apostolos, et Tadeus, et Simon Chananeus, idem est quod Iudas. Sequitur. De lignis Sethim, in quo notatur finis, et utilitas, que est, ut ad vite immortalis imputribilitatem ducamur. Ligna enim Sethim sunt imputribilia.
Numérotation du verset Epcan. Prol.1 Hugonis de Sancto Caro in canonicas prologus,4 
prol.| Per ea, que sequuntur, notantur conditiones autorum, que sunt tres. Prima est, que attentionem auditorum sic excitat, cum dicit. Que ipse quidem deaurate erunt. Aurum enim ponderosius est ceteris metallis, et per pondus scitur esse pretiosum. Per hoc igitur quod dicit. Deaurate notatur huius operis difficultas ratione ponderis.
Numérotation du verset Epcan. Prol.1 Hugonis de Sancto Caro in canonicas prologus,5 
prol.| Unde dicit Hieronymus in Prologo Biblie 7.a. Iacobus, Petrus, Ioannes, et Iudas, septem Epistolas ediderunt, tam mysticas quam succinctas, et breves pariter ac longas, breves in verbis, longas in sententiis, ut rarus sit qui non in earum lectione cecutiat. Sub difficultate autem latet utilitas, quia sub deauratione ligna Sethim, per hec ergo duo excitatur attentio. Secunda conditio est, quia benevolentiam captat, cum dicit.
Numérotation du verset Epcan. Prol.1 Hugonis de Sancto Caro in canonicas prologus,6 
prol.| Et habebunt capita aurea. Per caput principium rei, per aurum caritas designatur. In hoc ergo notatur, quod principium scribendi has Epistolas fuit caritas. In hoc benevolentia auditorum acquiritur, quando ex amore, et caritate scribitur, et legitur. Tertia conditio est quia arrogantiam vitat, quod notatur, cum dicitur. Bases argenteas. Per argentum eloquii venustas, sed per basim humilitas significatur. In hoc ergo vitant hi authores arrogantiam, quia etsi eloquentes sint, et faceti in suis Epistolis, tamen per humilitatem bases se reputant. Sic ergo patet quod ea, que in exordiis librorum solent inquiri, in premissa authoritate Ex. possunt congrue designari. Sed queritur quare tantum quatuor authores, et septem Epistole, vel quare Canonice appellentur. Ad primum est ratio prima, ut sicut in scriptoribus Evangeliorum concordant in numero, sic et veritatis Evangelice regulam sequi viderentur. Secunda ratio est, quia quatuor sunt propter quatuor virtutes Cardinales, ad quas nos in suis operibus invitant. Iustitiam enim docet Iacobus quia ad fidem, et opera fidei hortatur, per quam quisque iustus efficitur. Et hoc bene convenit Iacobo qui interpretatur supplantator. Prima autem supplantatio vitiorum fit per fidem. Unde illud. Prima petit campum dubia sub sorte duelli, pugnatura fides. Item temperantiam docet 1Pt. 2.a. Deponentes omnem malitiam, et omnem dolum, et simulationes et invidias, et omnes detractiones, sicut modo geniti infantes. Et in eodem b. dicit. Obsecro vos tamquam advenas, et peregrinos abstinere a carnalibus desideriis, etc. Et hoc bene convenit Petro, qui interpretatur firmus. Firmitas autem maxime provenit ex temperantia, secundum illud. Augustinus Actus temperantie est nullo motu noxio delectari. Item fortitudo Ioanni competit, qui agit de caritate, que hominem facit fortem. Ct. 8.b. Fortis est, ut mors dilectio, et Ioannes interpretatur, in quo est gratia. Et hoc recte, quia sine gratia nullus habet caritatem. Item Iudas hortatur ad prudentiam. Magna enim est prudentia virtute fidei serpentis astutia debellare. Unde dicit. Deprecans supercertari semel tradite fidei sanctis. Supercertari dicit, id est pro supernis certari, vel supra datam fidem certari, vel pro fidei confessione super seipsum certari, dando animam pro fide, que est caput hominis interioris. Et hoc recte, quia Iudas interpretatur confitens, et tam confessio laudis quam peccati summa prudentia appellatur. Iudas enim dictus est Tadeus, quod interpretatur corculus, quia ipse cor suum prudenter cum custodia servavit. Prv. 4.b. Omni custodia serva cor tuum. Item hanc rationem ponit Glossa dicens quatuor sunt Scriptores, et septem Epistole, propter septiformem gratiam Spiritus sancti, vel propter fidem Trinitatis, quam continent, que per quatuor mundi partes diffusa est. Canonice autem dicuntur quasi regulares, ad differentiam earum quas fecerunt pseudo-Apostoli sub nominibus Apostolorum. Dicuntur et melius Catholice, quia a fide universalis Ecclesie non discordant.
Numérotation du verset Epcan. Prol.1 Hugonis de Sancto Caro in canonicas prologus,7 
prol.| {7. 310va} Catholicum enim idem est, quod universale, vel commune. Prior autem est Epistola Iacobi, quam Petri vel Ioannis, licet Petrus Princeps Apostolorum fuit, et Ioannes prerogativa quadam a Domino pre ceteris dilectus, duplici de causa. Prima, quia inter Apostolos primus ipse Cathedram principalem tenuit. Fuit enim Hierosolymorum Episcopus, unde fons et origo predicationis egrediens, per universum orbem diffusa est secundum Prophetiam. Is. 2.a. De Sion exibit lex, et verbum Domini de Ierusalem. Unde Cathedre eius dignitatem attendens Paulus, preponit eum Petro, et Ioanni. Gal. 2.b. Iacobus, et Cephas, et Ioannes. Secunda ratio est, quia duodecim Tribubus scripsit, que erant digniores, quia primo crediderant, quia cultum unius Dei tenuerant, quia Dominus Iesus eis in persona propria predicavit, et ad eos specialiter missus fuit. Mt. 15.c. Non sum missus nisi ad oves, que perierant domus Israel. Item Epistole Petri secundo loco ponuntur, quia scripsit electis advenis, et fidelibus Proselytis, qui de Gentilitate ad susceptionem legis, et postmodum ad susceptionem fidei pervenerunt, sicut dicit Bed. super primam Epistolam Petri. Item Epistole Ioannis sequuntur, quia scripsit his, qui immediate de Gentibus crediderunt, qui nec natura, nec professione Iudei extiterunt. Ultimo loco sequitur Epistola Iude, quia licet ipse magnus fuerit, utpote Apostolus, tamen usque ad tres primos non pervenit, 2Rg. 23.c. Vel alia est ratio ordinis, quia Epistola Iacobi prima scripta, deinde Petri, deinde Ioannis, ordinem retinent quo scripte fuerunt. Iacobus enim tricesimo anno post passionem fuit martyrio consummatus, in brevi explevit tempora multa. Sap. 4.c. Petrus vero trigesimo octavo anno, id est ultimo anno Neronis, et certum est, quod illo anno secundam Epistolam scripsit. Unde ipse dicit, 2Pt. 1.c. Certus sum, quod velox est depositio tabernaculi mei. Unde patet, quod scripsit post Iacobum. Non autem separate sunt Epistole Petri, licet diversis sint scripte temporibus quia ab eodem, et eisdem sunt scripte. Ioannes vero multo post, Evangelium, et Epistolas suas scripsit, quando scilicet post mortem Domitiani de exilio reversus, turbatam per hereticos Ecclesiam invenit. - Explicit Prologus auctoris.


Comment citer cette page ?
Martin Morard, ed., Hugo de Sancto Caro. Postilla in totam Bibliam (Epcan. ), in : Sacra Pagina, IRHT-CNRS, 2024. Consultation du 03/05/2024. (Permalink : https://gloss-e.irht.cnrs.fr/php/editions_chapitre.php?id=hug&numLivre=75&chapitre=75_Prol.1 Hugonis de Sancto Caro in canonicas prologus)
Signaler un complément d'information

Notes :